Ứng dụng DeFi - Sàn giao dịch phi tập trung (DEXs)
Uniswap là một giao thức sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên blockchain Ethereum cho phép người dùng giao dịch các token ERC20 mà không cần đến các trung gian. SushiSwap là một bản fork của Uniswap cung cấp các tính năng bổ sung như staking và yield farming, cũng như một phương pháp được cộng đồng quản lý. PancakeSwap là một giao thức sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên chuỗi BNB cho phép người dùng giao dịch các token BEP-20 và cung cấp các tính năng khác nhau bao gồm cung cấp thanh khoản, yield farming và trò chơi xổ số. Cả ba nền tảng này đều sử dụng các thuật toán làm thị trường tự động (AMM) để xác định giá token và thanh khoản, với phí giao dịch được phân phối cho nhà cung cấp thanh khoản. Mỗi nền tảng cũng có token native riêng: UNI cho Uniswap, SUSHI cho SushiSwap và CAKE cho PancakeSwap, được sử dụng cho các mục đích khác nhau như quản trị và khuyến khích. Trong khi Uniswap vẫn là người chơi chiếm ưu thế trong không gian sàn giao dịch phi tập trung, SushiSwap và PancakeSwap đã t
Các sàn giao dịch phi tập trung (DEXs) là một trong những ứng dụng DeFi phổ biến nhất, cho phép giao dịch từ người dùng tới người dùng các loại tiền điện tử mà không cần đến các bên trung gian. Các sàn giao dịch phi tập trung hoạt động trên một mạng lưới phi tập trung, cho phép người dùng giữ kiểm soát tài sản của mình và giao dịch mà không phụ thuộc vào các sàn giao dịch trung tâm.
DEXs có thể duy trì sự riêng tư của người dùng, vì họ không yêu cầu thông tin cá nhân hoặc thủ tục KYC. Điều này khiến chúng trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho người dùng quan trọng về sự riêng tư và muốn giữ quyền kiểm soát tài sản của họ.
Vì họ không phụ thuộc vào một điểm kiểm soát trung tâm, họ ít dễ bị hack và mất cắp hơn, và có tiềm năng về bảo mật tăng cao. Tuy nhiên, quan trọng phải nhớ rằng DEX không miễn dịch với các nguy cơ bảo mật và người dùng vẫn nên cẩn thận khi giao dịch trên chúng.
DEXs hoạt động bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh, cho phép tự động hóa và thực hiện giao dịch không cần tin cậy. Người dùng có thể giao dịch trực tiếp với nhau, mà không cần một bên trung gian tập trung để khớp lệnh. Điều này tạo ra một môi trường giao dịch mở và minh bạch hơn, với phí thấp hơn so với các sàn giao dịch tập trung truyền thống.
Hiện có một số sàn giao dịch phi tập trung phổ biến trên thị trường, bao gồm Uniswap, SushiSwap và PancakeSwap. Mỗi sàn giao dịch phi tập trung này đều có những tính năng và lợi ích độc đáo riêng, nhưng tất cả đều chung một mục tiêu là tạo điều kiện cho giao dịch phi tập trung.
DEX và mô hình AMM
Các sàn giao dịch DEX sử dụng các mô hình giao dịch khác nhau, nhưng một trong những mô hình phổ biến nhất là mô hình người tạo lập thị trường tự động (AMM). Trong mô hình AMM, người cung cấp thanh khoản (LP) gửi cặp token vào một hồ bơi, và người giao dịch giao dịch dựa trên thanh khoản của hồ bơi đó. Mô hình này khác biệt so với các sàn giao dịch dựa trên sổ lệnh truyền thống, nơi mà người giao dịch tạo ra các lệnh mua và bán được khớp bởi sổ lệnh của sàn giao dịch.
Mô hình AMM dựa vào một công thức toán học để xác định giá của tài sản được giao dịch. Công thức sử dụng tỷ lệ của hai token trong hồ chứa thanh khoản để tính toán giá hiện tại. Khi có nhiều người giao dịch chống lại hồ chứa thanh khoản, giá sẽ điều chỉnh để duy trì tỷ lệ của hai token trong hồ chứa. Mô hình AMM là một hệ thống tự điều chỉnh tự động điều chỉnh giá dựa trên cung cấp và cầu, mà không cần sự phù hợp đặt lệnh tập trung.
Các DEX sử dụng mô hình AMM đã trở nên phổ biến vì chúng ít dễ bị thao túng hơn và cung cấp nhiều sự minh bạch hơn. Mô hình AMM đảm bảo rằng giá của tài sản dựa trên cung và cầu thực tế của thị trường, không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài như các nhà làm thị trường hoặc người thao túng giá. Ngoài ra, mô hình AMM cung cấp nhiều sự minh bạch hơn so với các sàn giao dịch truyền thống, vì bất kỳ ai cũng có thể xem biểu đồ thanh khoản và theo dõi hoạt động giao dịch một cách trực tiếp.
Curve
Nguồn: Curve
Curve là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) được xây dựng trên blockchain Ethereum cho phép người dùng trao đổi stablecoins với slippage thấp và phí thấp. Nó được ra mắt vào tháng 8 năm 2020 và nhanh chóng trở nên phổ biến giữa người dùng muốn giao dịch stablecoins. Nền tảng này có thuật toán automated market maker (AMM) độc đáo được thiết kế để giảm slippage và tăng cường thanh khoản.
Khác với các sàn giao dịch phi tập trung khác hỗ trợ nhiều loại token, Curve tập trung hoàn toàn vào stablecoins. Stablecoins là loại tiền điện tử được gắn kết với giá trị của một loại tiền tệ hoặc hàng hoá, chẳng hạn như vàng. Bằng việc chỉ hỗ trợ stablecoins, Curve có thể cung cấp cho người dùng trải nghiệm giao dịch ổn định và dễ dự đoán hơn. Hiện nay, nền tảng này hỗ trợ một loạt các loại stablecoins, bao gồm USDT, USDC, DAI, TUSD, BUSD và sUSD.
Thuật toán AMM của Curve được thiết kế đặc biệt để giao dịch stablecoin. Nền tảng sử dụng hồ chứa thanh khoản gồm nhiều loại stablecoin. Khi người dùng muốn giao dịch một loại stablecoin sang loại khác, giao dịch được thực hiện trong hồ chứa thanh khoản này, thay vì trên sàn giao dịch bên ngoài. Điều này cho phép người dùng giao dịch stablecoin với slippage thấp, vì hồ chứa thanh khoản có thể cung cấp một lượng lớn thanh khoản cho stablecoin.
Nền tảng cũng phân quyền, có nghĩa là không có cơ quan trung ương nào kiểm soát sàn giao dịch. Thay vào đó, người dùng kiểm soát tài khoản và giao dịch của họ, điều này tạo thêm một lớp bảo mật và minh bạch. Curve cũng cung cấp khả năng kiếm thêm phần thưởng thông qua yield farming. Yield farming bao gồm việc đặt cược một loại tiền điện tử để kiếm thêm phần thưởng, như là nhiều token hơn hoặc lãi suất. Trên Curve, người dùng có thể kiếm thêm phần thưởng bằng cách cung cấp thanh khoản cho các hồ bơi thanh khoản của nền tảng. Đổi lại việc cung cấp thanh khoản, người dùng nhận được token native của Curve, CRV, có thể được sử dụng để bỏ phiếu về các vấn đề quản trị của nền tảng hoặc bán trên sàn giao dịch.
Uniswap
Nguồn: Uniswap
Uniswap là một sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung hoạt động trên chuỗi khối Ethereum. Nó cho phép người dùng hoán đổi các token ERC-20 mà không cần đến sổ lệnh truyền thống hoặc trung gian. Thay vào đó, Uniswap sử dụng một hệ thống tạo thị trường tự động (AMM) dựa trên một thuật toán toán học để xác định tỷ lệ hoán đổi giữa hai token.
Giao thức Uniswap được ra mắt vào tháng 11 năm 2018 bởi Hayden Adams, một nhà phát triển phần mềm nhận thấy nhu cầu về một cách giao dịch token hiệu quả và dễ tiếp cận hơn. Khác với các sàn giao dịch tập trung phụ thuộc vào một cơ quan trung ương để khớp lệnh mua bán, Uniswap sử dụng công thức sản phẩm không đổi để tự động điều chỉnh giá của một token dựa trên cung cấp và cầu.
Công thức sản phẩm không đổi được sử dụng bởi Uniswap đảm bảo rằng tích của số lượng token trong một hồ bơi thanh khoản luôn giữ nguyên. Ví dụ, nếu có 1.000 ETH và 10.000 token DAI trong một hồ bơi, tích sẽ là 10.000.000. Khi các nhà giao dịch mua hoặc bán bất kỳ token nào, lượng của mỗi token trong hồ bơi thay đổi, nhưng tích vẫn giữ nguyên. Điều này đảm bảo rằng tỷ lệ trao đổi giữa hai token luôn cập nhật và phản ánh nhu cầu thị trường.
Người dùng của Uniswap có thể cung cấp thanh khoản cho các hồ bơi bằng cách gửi một giá trị bằng nhau của hai mã thông báo vào hồ bơi. Đổi lại việc cung cấp thanh khoản, người dùng kiếm được một phần của các khoản phí được tạo ra bởi giao dịch trên hồ bơi đó. Các khoản phí này được đặt ở mức 0.3% của khối lượng giao dịch và được trả cho nhà cung cấp thanh khoản theo tỷ lệ với phần của họ trong hồ bơi.
Uniswap đã trở thành một nền tảng phổ biến cho giao dịch phi tập trung, với hơn 130 tỷ đô la trong khối lượng giao dịch kể từ khi ra mắt. Nó cũng đã là một lực lượng đẩy mạnh trong sự phát triển của tài chính phi tập trung (DeFi) bằng cách cung cấp cho người dùng cách thức giao dịch token một cách đơn giản và dễ tiếp cận mà không cần sàn giao dịch tập trung.
Uniswap đã tiếp tục phát triển kể từ khi ra mắt, với việc giới thiệu Uniswap V2 vào tháng 5 năm 2020, bổ sung các tính năng như giao dịch flash và oracles giá. Uniswap V3, được ra mắt vào tháng 5 năm 2021, mở rộng thêm khả năng của nền tảng với việc giới thiệu thanh khoản tập trung và nhiều cấp độ phí khác nhau. Với sự phát triển và sáng tạo liên tục, Uniswap đã khẳng định mình là một nhà cung cấp quan trọng trong lĩnh vực tài chính phi tập trung.
SushiSwap
Nguồn: SushiSwap
Một điểm khác biệt chính đầu tiên giữa SushiSwap và Uniswap là việc SushiSwap giới thiệu token quản trị SUSHI, thưởng cho nhà cung cấp thanh khoản và cho phép quản trị cộng đồng, vào thời điểm mà Uniswap chưa ra mắt một token tương tự. Nó được ra mắt vào tháng 8 năm 2020 và nhanh chóng trở nên phổ biến vì các tính năng độc đáo và tiềm năng cao về cung cấp thanh khoản. SushiSwap được tạo ra như một fork của Uniswap, điều đó có nghĩa là nó được xây dựng trên cùng mã nguồn nhưng với một số tính năng bổ sung.
Một trong những sự khác biệt chính giữa SushiSwap và Uniswap là việc giới thiệu một token quản trị được gọi là SUSHI. Token này được tạo ra để khuyến khích các nhà cung cấp thanh khoản và người nắm giữ token tham gia vào mạng lưới và giúp quản lý hoạt động của nó. Bằng cách nắm giữ SUSHI, người dùng có thể tham gia vào quyết định của nền tảng và nhận phần thưởng cho sự đóng góp của họ.
SushiSwap cũng giới thiệu một cơ chế gọi là “đào cống” cho phép người dùng kiếm thêm phần thưởng bằng cách đặt cược những token cung cấp thanh khoản (LP) của họ. Những LP token này được có được bằng cách cung cấp thanh khoản cho nền tảng và có thể được đặt cược trong những “trang trại” đặc biệt để kiếm phần thưởng SUSHI. Đào cống trên SushiSwap được thiết kế linh hoạt hơn so với trên các nền tảng khác, với nhiều phần thưởng khác nhau có sẵn và khả năng chuyển đổi giữa các trang trại khác nhau một cách dễ dàng.
Ngoài những tính năng này, SushiSwap cũng cung cấp một loạt các cặp giao dịch rộng hơn so với Uniswap, bao gồm một số cặp không có sẵn trên các sàn giao dịch DEX khác. Nền tảng cũng có phí thấp hơn nhiều sàn giao dịch DEX khác, làm cho nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn đối với nhà giao dịch muốn tránh chi phí giao dịch cao.
PancakeSwap
Nguồn: PancakeSwap
PancakeSwap là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) chạy trên BNB Chain (BSC), một chuỗi khối được xây dựng bởi Binance, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất theo khối lượng giao dịch. Ra mắt vào tháng 9 năm 2020, PancakeSwap nhanh chóng trở nên phổ biến trong cộng đồng DeFi vì cung cấp phí thấp hơn và giao dịch nhanh hơn so với các DEXs dựa trên Ethereum.
PancakeSwap hoạt động trên mô hình trao đổi tự động (AMM), tương tự như Uniswap, nơi các nhà giao dịch có thể trao đổi giữa các loại tiền điện tử mà không cần đến sổ đặt hàng hoặc một cơ quan tập trung. Thay vào đó, người dùng giao dịch đối với các hồ chứa thanh khoản, được lấp đầy bằng vốn do các nhà cung cấp thanh khoản cung cấp, họ kiếm được một phần của các phí giao dịch được tạo ra bởi nền tảng.
Token native của PancakeSwap được gọi là CAKE và được sử dụng cho các mục đích khác nhau trong nền tảng. Người nắm giữ CAKE có thể đặt cược token của họ để kiếm thêm CAKE thông qua cơ chế farming của nền tảng. Họ cũng có thể sử dụng CAKE để tham gia vào quản trị, nơi họ có thể đề xuất và bỏ phiếu cho các thay đổi trên nền tảng, và trong hệ thống xổ số, nơi họ có thể giành giải thưởng bằng cách mua vé xổ số bằng CAKE.
PancakeSwap có Các Hồ Bơi Si-rô, cho phép các dự án khác trên BNB Chain triển khai hồ bơi thanh khoản và cơ chế đào sử dụng token CAKE. Trong quá trình này, PancakeSwap nhận được một phần của token được tạo ra bởi các dự án, sau đó phân phối cho người giữ CAKE.
Mặc dù được yêu thích, PancakeSwap đã phải đối mặt với chỉ trích về sự trung ương của mình, khi phần lớn token CAKE được giữ bởi nhóm phát triển và nhà đầu tư sớm. Ngoài ra, BNB Chain mà PancakeSwap hoạt động được coi là ít phân quyền hơn Ethereum, dẫn đến việc một số người đặt câu hỏi về tính bền vững dài hạn của nó. Tuy nhiên, PancakeSwap vẫn tiếp tục phát triển và mở rộng các dịch vụ của mình, với kế hoạch tung ra thị trường token phi tương đối (NFT) trong tương lai gần.
Nổi bật
- Uniswap là một giao thức sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên blockchain Ethereum cho phép người dùng giao dịch các token ERC20 mà không cần đến trung gian.
- SushiSwap là một bản sao của Uniswap mà cung cấp các tính năng bổ sung như staking và yield farming, cũng như một cách tiếp cận do cộng đồng quản lý.
- PancakeSwap là một giao protocal sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên BNB Chian cho phép người dùng giao dịch các token BEP-20 và cung cấp các tính năng khác nhau bao gồm cung cấp thanh khoản, nông nghiệp sinh lợi, và trò chơi xổ số.
- Tất cả ba nền tảng đều sử dụng thuật toán tạo thị trường tự động (AMM) để xác định giá token và thanh khoản, với các khoản phí giao dịch được phân phối cho nhà cung cấp thanh khoản.
- Mỗi nền tảng cũng có token riêng: UNI cho Uniswap, SUSHI cho SushiSwap và CAKE cho PancakeSwap, được sử dụng cho mục đích khác nhau như quản trị và khuyến khích.
- Trong khi Uniswap vẫn là người chiến thắng tuyệt đối trong lĩnh vực sàn giao dịch phi tập trung, SushiSwap và PancakeSwap đã trở nên phổ biến hơn nhờ vào các tính năng bổ sung và phí giao dịch thấp hơn trên các chuỗi khối tương ứng của họ.
الدرس رقم 1:Giới thiệu về DeFi
الدرس رقم 2:Làm thế nào DeFi hoạt động?
الدرس رقم 3:Ứng dụng DeFi - Sàn giao dịch phi tập trung (DEXs)
الدرس رقم 4:Ứng dụng DeFi - Nền tảng cho vay và cho vay mượn
الدرس رقم 5:Ứng dụng DeFi - Bảo hiểm và Phái sinh
الدرس رقم 6:Rủi ro và thách thức trong DeFi
الدرس رقم 7:Tương lai của DeFi
Ứng dụng DeFi - Sàn giao dịch phi tập trung (DEXs)
Uniswap là một giao thức sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên blockchain Ethereum cho phép người dùng giao dịch các token ERC20 mà không cần đến các trung gian. SushiSwap là một bản fork của Uniswap cung cấp các tính năng bổ sung như staking và yield farming, cũng như một phương pháp được cộng đồng quản lý. PancakeSwap là một giao thức sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên chuỗi BNB cho phép người dùng giao dịch các token BEP-20 và cung cấp các tính năng khác nhau bao gồm cung cấp thanh khoản, yield farming và trò chơi xổ số. Cả ba nền tảng này đều sử dụng các thuật toán làm thị trường tự động (AMM) để xác định giá token và thanh khoản, với phí giao dịch được phân phối cho nhà cung cấp thanh khoản. Mỗi nền tảng cũng có token native riêng: UNI cho Uniswap, SUSHI cho SushiSwap và CAKE cho PancakeSwap, được sử dụng cho các mục đích khác nhau như quản trị và khuyến khích. Trong khi Uniswap vẫn là người chơi chiếm ưu thế trong không gian sàn giao dịch phi tập trung, SushiSwap và PancakeSwap đã t
Các sàn giao dịch phi tập trung (DEXs) là một trong những ứng dụng DeFi phổ biến nhất, cho phép giao dịch từ người dùng tới người dùng các loại tiền điện tử mà không cần đến các bên trung gian. Các sàn giao dịch phi tập trung hoạt động trên một mạng lưới phi tập trung, cho phép người dùng giữ kiểm soát tài sản của mình và giao dịch mà không phụ thuộc vào các sàn giao dịch trung tâm.
DEXs có thể duy trì sự riêng tư của người dùng, vì họ không yêu cầu thông tin cá nhân hoặc thủ tục KYC. Điều này khiến chúng trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho người dùng quan trọng về sự riêng tư và muốn giữ quyền kiểm soát tài sản của họ.
Vì họ không phụ thuộc vào một điểm kiểm soát trung tâm, họ ít dễ bị hack và mất cắp hơn, và có tiềm năng về bảo mật tăng cao. Tuy nhiên, quan trọng phải nhớ rằng DEX không miễn dịch với các nguy cơ bảo mật và người dùng vẫn nên cẩn thận khi giao dịch trên chúng.
DEXs hoạt động bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh, cho phép tự động hóa và thực hiện giao dịch không cần tin cậy. Người dùng có thể giao dịch trực tiếp với nhau, mà không cần một bên trung gian tập trung để khớp lệnh. Điều này tạo ra một môi trường giao dịch mở và minh bạch hơn, với phí thấp hơn so với các sàn giao dịch tập trung truyền thống.
Hiện có một số sàn giao dịch phi tập trung phổ biến trên thị trường, bao gồm Uniswap, SushiSwap và PancakeSwap. Mỗi sàn giao dịch phi tập trung này đều có những tính năng và lợi ích độc đáo riêng, nhưng tất cả đều chung một mục tiêu là tạo điều kiện cho giao dịch phi tập trung.
DEX và mô hình AMM
Các sàn giao dịch DEX sử dụng các mô hình giao dịch khác nhau, nhưng một trong những mô hình phổ biến nhất là mô hình người tạo lập thị trường tự động (AMM). Trong mô hình AMM, người cung cấp thanh khoản (LP) gửi cặp token vào một hồ bơi, và người giao dịch giao dịch dựa trên thanh khoản của hồ bơi đó. Mô hình này khác biệt so với các sàn giao dịch dựa trên sổ lệnh truyền thống, nơi mà người giao dịch tạo ra các lệnh mua và bán được khớp bởi sổ lệnh của sàn giao dịch.
Mô hình AMM dựa vào một công thức toán học để xác định giá của tài sản được giao dịch. Công thức sử dụng tỷ lệ của hai token trong hồ chứa thanh khoản để tính toán giá hiện tại. Khi có nhiều người giao dịch chống lại hồ chứa thanh khoản, giá sẽ điều chỉnh để duy trì tỷ lệ của hai token trong hồ chứa. Mô hình AMM là một hệ thống tự điều chỉnh tự động điều chỉnh giá dựa trên cung cấp và cầu, mà không cần sự phù hợp đặt lệnh tập trung.
Các DEX sử dụng mô hình AMM đã trở nên phổ biến vì chúng ít dễ bị thao túng hơn và cung cấp nhiều sự minh bạch hơn. Mô hình AMM đảm bảo rằng giá của tài sản dựa trên cung và cầu thực tế của thị trường, không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài như các nhà làm thị trường hoặc người thao túng giá. Ngoài ra, mô hình AMM cung cấp nhiều sự minh bạch hơn so với các sàn giao dịch truyền thống, vì bất kỳ ai cũng có thể xem biểu đồ thanh khoản và theo dõi hoạt động giao dịch một cách trực tiếp.
Curve
Nguồn: Curve
Curve là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) được xây dựng trên blockchain Ethereum cho phép người dùng trao đổi stablecoins với slippage thấp và phí thấp. Nó được ra mắt vào tháng 8 năm 2020 và nhanh chóng trở nên phổ biến giữa người dùng muốn giao dịch stablecoins. Nền tảng này có thuật toán automated market maker (AMM) độc đáo được thiết kế để giảm slippage và tăng cường thanh khoản.
Khác với các sàn giao dịch phi tập trung khác hỗ trợ nhiều loại token, Curve tập trung hoàn toàn vào stablecoins. Stablecoins là loại tiền điện tử được gắn kết với giá trị của một loại tiền tệ hoặc hàng hoá, chẳng hạn như vàng. Bằng việc chỉ hỗ trợ stablecoins, Curve có thể cung cấp cho người dùng trải nghiệm giao dịch ổn định và dễ dự đoán hơn. Hiện nay, nền tảng này hỗ trợ một loạt các loại stablecoins, bao gồm USDT, USDC, DAI, TUSD, BUSD và sUSD.
Thuật toán AMM của Curve được thiết kế đặc biệt để giao dịch stablecoin. Nền tảng sử dụng hồ chứa thanh khoản gồm nhiều loại stablecoin. Khi người dùng muốn giao dịch một loại stablecoin sang loại khác, giao dịch được thực hiện trong hồ chứa thanh khoản này, thay vì trên sàn giao dịch bên ngoài. Điều này cho phép người dùng giao dịch stablecoin với slippage thấp, vì hồ chứa thanh khoản có thể cung cấp một lượng lớn thanh khoản cho stablecoin.
Nền tảng cũng phân quyền, có nghĩa là không có cơ quan trung ương nào kiểm soát sàn giao dịch. Thay vào đó, người dùng kiểm soát tài khoản và giao dịch của họ, điều này tạo thêm một lớp bảo mật và minh bạch. Curve cũng cung cấp khả năng kiếm thêm phần thưởng thông qua yield farming. Yield farming bao gồm việc đặt cược một loại tiền điện tử để kiếm thêm phần thưởng, như là nhiều token hơn hoặc lãi suất. Trên Curve, người dùng có thể kiếm thêm phần thưởng bằng cách cung cấp thanh khoản cho các hồ bơi thanh khoản của nền tảng. Đổi lại việc cung cấp thanh khoản, người dùng nhận được token native của Curve, CRV, có thể được sử dụng để bỏ phiếu về các vấn đề quản trị của nền tảng hoặc bán trên sàn giao dịch.
Uniswap
Nguồn: Uniswap
Uniswap là một sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung hoạt động trên chuỗi khối Ethereum. Nó cho phép người dùng hoán đổi các token ERC-20 mà không cần đến sổ lệnh truyền thống hoặc trung gian. Thay vào đó, Uniswap sử dụng một hệ thống tạo thị trường tự động (AMM) dựa trên một thuật toán toán học để xác định tỷ lệ hoán đổi giữa hai token.
Giao thức Uniswap được ra mắt vào tháng 11 năm 2018 bởi Hayden Adams, một nhà phát triển phần mềm nhận thấy nhu cầu về một cách giao dịch token hiệu quả và dễ tiếp cận hơn. Khác với các sàn giao dịch tập trung phụ thuộc vào một cơ quan trung ương để khớp lệnh mua bán, Uniswap sử dụng công thức sản phẩm không đổi để tự động điều chỉnh giá của một token dựa trên cung cấp và cầu.
Công thức sản phẩm không đổi được sử dụng bởi Uniswap đảm bảo rằng tích của số lượng token trong một hồ bơi thanh khoản luôn giữ nguyên. Ví dụ, nếu có 1.000 ETH và 10.000 token DAI trong một hồ bơi, tích sẽ là 10.000.000. Khi các nhà giao dịch mua hoặc bán bất kỳ token nào, lượng của mỗi token trong hồ bơi thay đổi, nhưng tích vẫn giữ nguyên. Điều này đảm bảo rằng tỷ lệ trao đổi giữa hai token luôn cập nhật và phản ánh nhu cầu thị trường.
Người dùng của Uniswap có thể cung cấp thanh khoản cho các hồ bơi bằng cách gửi một giá trị bằng nhau của hai mã thông báo vào hồ bơi. Đổi lại việc cung cấp thanh khoản, người dùng kiếm được một phần của các khoản phí được tạo ra bởi giao dịch trên hồ bơi đó. Các khoản phí này được đặt ở mức 0.3% của khối lượng giao dịch và được trả cho nhà cung cấp thanh khoản theo tỷ lệ với phần của họ trong hồ bơi.
Uniswap đã trở thành một nền tảng phổ biến cho giao dịch phi tập trung, với hơn 130 tỷ đô la trong khối lượng giao dịch kể từ khi ra mắt. Nó cũng đã là một lực lượng đẩy mạnh trong sự phát triển của tài chính phi tập trung (DeFi) bằng cách cung cấp cho người dùng cách thức giao dịch token một cách đơn giản và dễ tiếp cận mà không cần sàn giao dịch tập trung.
Uniswap đã tiếp tục phát triển kể từ khi ra mắt, với việc giới thiệu Uniswap V2 vào tháng 5 năm 2020, bổ sung các tính năng như giao dịch flash và oracles giá. Uniswap V3, được ra mắt vào tháng 5 năm 2021, mở rộng thêm khả năng của nền tảng với việc giới thiệu thanh khoản tập trung và nhiều cấp độ phí khác nhau. Với sự phát triển và sáng tạo liên tục, Uniswap đã khẳng định mình là một nhà cung cấp quan trọng trong lĩnh vực tài chính phi tập trung.
SushiSwap
Nguồn: SushiSwap
Một điểm khác biệt chính đầu tiên giữa SushiSwap và Uniswap là việc SushiSwap giới thiệu token quản trị SUSHI, thưởng cho nhà cung cấp thanh khoản và cho phép quản trị cộng đồng, vào thời điểm mà Uniswap chưa ra mắt một token tương tự. Nó được ra mắt vào tháng 8 năm 2020 và nhanh chóng trở nên phổ biến vì các tính năng độc đáo và tiềm năng cao về cung cấp thanh khoản. SushiSwap được tạo ra như một fork của Uniswap, điều đó có nghĩa là nó được xây dựng trên cùng mã nguồn nhưng với một số tính năng bổ sung.
Một trong những sự khác biệt chính giữa SushiSwap và Uniswap là việc giới thiệu một token quản trị được gọi là SUSHI. Token này được tạo ra để khuyến khích các nhà cung cấp thanh khoản và người nắm giữ token tham gia vào mạng lưới và giúp quản lý hoạt động của nó. Bằng cách nắm giữ SUSHI, người dùng có thể tham gia vào quyết định của nền tảng và nhận phần thưởng cho sự đóng góp của họ.
SushiSwap cũng giới thiệu một cơ chế gọi là “đào cống” cho phép người dùng kiếm thêm phần thưởng bằng cách đặt cược những token cung cấp thanh khoản (LP) của họ. Những LP token này được có được bằng cách cung cấp thanh khoản cho nền tảng và có thể được đặt cược trong những “trang trại” đặc biệt để kiếm phần thưởng SUSHI. Đào cống trên SushiSwap được thiết kế linh hoạt hơn so với trên các nền tảng khác, với nhiều phần thưởng khác nhau có sẵn và khả năng chuyển đổi giữa các trang trại khác nhau một cách dễ dàng.
Ngoài những tính năng này, SushiSwap cũng cung cấp một loạt các cặp giao dịch rộng hơn so với Uniswap, bao gồm một số cặp không có sẵn trên các sàn giao dịch DEX khác. Nền tảng cũng có phí thấp hơn nhiều sàn giao dịch DEX khác, làm cho nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn đối với nhà giao dịch muốn tránh chi phí giao dịch cao.
PancakeSwap
Nguồn: PancakeSwap
PancakeSwap là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) chạy trên BNB Chain (BSC), một chuỗi khối được xây dựng bởi Binance, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất theo khối lượng giao dịch. Ra mắt vào tháng 9 năm 2020, PancakeSwap nhanh chóng trở nên phổ biến trong cộng đồng DeFi vì cung cấp phí thấp hơn và giao dịch nhanh hơn so với các DEXs dựa trên Ethereum.
PancakeSwap hoạt động trên mô hình trao đổi tự động (AMM), tương tự như Uniswap, nơi các nhà giao dịch có thể trao đổi giữa các loại tiền điện tử mà không cần đến sổ đặt hàng hoặc một cơ quan tập trung. Thay vào đó, người dùng giao dịch đối với các hồ chứa thanh khoản, được lấp đầy bằng vốn do các nhà cung cấp thanh khoản cung cấp, họ kiếm được một phần của các phí giao dịch được tạo ra bởi nền tảng.
Token native của PancakeSwap được gọi là CAKE và được sử dụng cho các mục đích khác nhau trong nền tảng. Người nắm giữ CAKE có thể đặt cược token của họ để kiếm thêm CAKE thông qua cơ chế farming của nền tảng. Họ cũng có thể sử dụng CAKE để tham gia vào quản trị, nơi họ có thể đề xuất và bỏ phiếu cho các thay đổi trên nền tảng, và trong hệ thống xổ số, nơi họ có thể giành giải thưởng bằng cách mua vé xổ số bằng CAKE.
PancakeSwap có Các Hồ Bơi Si-rô, cho phép các dự án khác trên BNB Chain triển khai hồ bơi thanh khoản và cơ chế đào sử dụng token CAKE. Trong quá trình này, PancakeSwap nhận được một phần của token được tạo ra bởi các dự án, sau đó phân phối cho người giữ CAKE.
Mặc dù được yêu thích, PancakeSwap đã phải đối mặt với chỉ trích về sự trung ương của mình, khi phần lớn token CAKE được giữ bởi nhóm phát triển và nhà đầu tư sớm. Ngoài ra, BNB Chain mà PancakeSwap hoạt động được coi là ít phân quyền hơn Ethereum, dẫn đến việc một số người đặt câu hỏi về tính bền vững dài hạn của nó. Tuy nhiên, PancakeSwap vẫn tiếp tục phát triển và mở rộng các dịch vụ của mình, với kế hoạch tung ra thị trường token phi tương đối (NFT) trong tương lai gần.
Nổi bật
- Uniswap là một giao thức sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên blockchain Ethereum cho phép người dùng giao dịch các token ERC20 mà không cần đến trung gian.
- SushiSwap là một bản sao của Uniswap mà cung cấp các tính năng bổ sung như staking và yield farming, cũng như một cách tiếp cận do cộng đồng quản lý.
- PancakeSwap là một giao protocal sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên BNB Chian cho phép người dùng giao dịch các token BEP-20 và cung cấp các tính năng khác nhau bao gồm cung cấp thanh khoản, nông nghiệp sinh lợi, và trò chơi xổ số.
- Tất cả ba nền tảng đều sử dụng thuật toán tạo thị trường tự động (AMM) để xác định giá token và thanh khoản, với các khoản phí giao dịch được phân phối cho nhà cung cấp thanh khoản.
- Mỗi nền tảng cũng có token riêng: UNI cho Uniswap, SUSHI cho SushiSwap và CAKE cho PancakeSwap, được sử dụng cho mục đích khác nhau như quản trị và khuyến khích.
- Trong khi Uniswap vẫn là người chiến thắng tuyệt đối trong lĩnh vực sàn giao dịch phi tập trung, SushiSwap và PancakeSwap đã trở nên phổ biến hơn nhờ vào các tính năng bổ sung và phí giao dịch thấp hơn trên các chuỗi khối tương ứng của họ.