Là một biên tập viên, cập nhật những câu chuyện và công nghệ tiên tiến là điều không thể thiếu.
Ví dụ, blog kỹ thuật của Vitalik thường chia sẻ quan điểm kỹ thuật nghiêm túc và chuyên sâu, nhanh chóng trở thành tài liệu cho phương tiện truyền thông.
Tuy nhiên, tiếp xúc với những ý tưởng này là một việc—hiểu được chúng là một việc khác.
Một vài ngày trước, nhà sáng lập Ethereum Vitalik đề xuất một ý tưởng táo bạo - thay thế thành phần cốt lõi của Ethereum, máy ảo Ethereum (EVM), bằng một cái gọi là RISC-V.
Cộng đồng Twitter về tiền điện tử nói tiếng Anh đã thảo luận rộng rãi về chủ đề này, nhưng cộng đồng nói tiếng Trung dường như ít quan tâm hơn đến những chi tiết kỹ thuật cứng rắn như vậy.
Cuối cùng, hiệu suất giá của ETH đã không đạt được những gì mong đợi, và đồng thuận là “cải tiến kỹ thuật sẽ không cứu vãn được những người ủng hộ ETH tối đa.”
Nhưng với sự tò mò và hi vọng nhỏ nhoi về việc cứu vớt ETH đã chôn sâu trong danh mục của tôi, tôi đã xem xét kỹ hơn đề xuất RISC-V của Vitalik và cố gắng giải thích nó bằng ngôn ngữ đơn giản - những gì nó đòi hỏi và tiềm năng tác động của nó.
Chỉ trong trường hợp bạn vẫn quan tâm đến các diễn biến liên quan đến ETH.
Đầu tiên, một số thông tin cơ bản.
Ethereum là một nền tảng blockchain, tương tự như một “siêu máy tính” phi tập trung. Nó chạy các hợp đồng thông minh—các chương trình tự thực hiện được sử dụng cho ứng dụng DeFi, giao dịch NFT, và nhiều hơn nữa.
Điểm then chốt là hợp đồng thông minh của Ethereum chạy trên cái gọi là EVM (Máy ảo Ethereum).
EVM hoạt động như một trình phiên dịch, dịch mã được viết bởi các nhà phát triển (ví dụ, hợp đồng thông minh trong Solidity) thành các hướng dẫn (bytecode) mà Ethereum có thể thực thi.
Cài đặt này đã hoạt động tốt và hiện vẫn đang chạy mượt mà.
Nhưng EVM gặp vấn đề: đó là một hệ thống tùy chỉnh không hoàn toàn tương thích với ngôn ngữ máy tính chính, dẫn đến hiệu suất kém, đặc biệt khi xử lý các nhiệm vụ phức tạp.
Vậy, RISC-V liên quan gì đến điều này?
RISC-V (đọc là “risk-five”) là một kiến trúc tập lệnh máy tính mã nguồn mở (ISA), tương tự như một “tiêu chuẩn ngôn ngữ” cho máy tính.
Được phát triển bởi Đại học California, Berkeley vào năm 2010, hiện nay nó được sử dụng rộng rãi trong vi xử lý cho điện thoại thông minh, laptop, cảm biến và các thiết bị khác. Khác với vi xử lý truyền thống của Intel hoặc ARM (sử dụng bộ chỉ thị độc quyền), RISC-V hoàn toàn mã nguồn mở - bất kỳ ai cũng có thể sử dụng nó để thiết kế vi xử lý, khiến nó trở thành “Linux của phần cứng.”
(Nguồn ảnh: CSDN)
Bạn có thể tự hỏi: ISA tập trung vào phần cứng này liên quan gì đến Ethereum? Tại sao Vitalik quan tâm đến RISC-V?
Đơn giản, RISC-V có thể giải quyết nhiều vấn đề của EVM. Như đã đề cập trước đó, EVM là một “người phiên dịch,” nhưng “tiếng lóng” của nó đã lỗi thời và không tương thích với các ngôn ngữ máy tính chính thống, đòi hỏi việc dịch cồng kềnh mỗi khi một hợp đồng thông minh chạy, dẫn đến sự không hiệu quả.
RISC-V, on the other hand, is a modern “universal language” already adopted by many devices, with mature tools and technologies. If Ethereum could write smart contracts directly in RISC-V, it would eliminate the need for translation, greatly improving efficiency.
Cụ thể, RISC-V có thể được áp dụng cho “lớp thực thi” của Ethereum.
Lớp thực thi là gì? Đó là “bộ máy chính” chạy các hợp đồng thông minh trên Ethereum. Ý tưởng của Vitalik là thay thế bộ máy cũ EVM bằng một bộ máy RISC-V mới, cho phép các hợp đồng thông minh chạy trực tiếp trên RISC-V.
Trong bài đăng trên blog ngày 20 tháng 4 năm 2025, anh ấy đã đề cập rằng việc thay thế này có thể cải thiện hiệu suất thực thi của Ethereum lên đến 100 lần.
Ngoài ra, RISC-V cung cấp hỗ trợ tốt hơn cho ZK (bằng chứng không cần biết), làm cho nó đặc biệt phù hợp cho việc mở rộng Ethereum (ví dụ, trong zk-Rollups).
Tuy nhiên, ý tưởng này vẫn chỉ là một “đề xuất”—nó chỉ được đưa ra vài ngày trước đây.
Cộng đồng vừa mới bắt đầu thảo luận về vấn đề này. Một số người coi đó là một bước tiến lớn, trong khi người khác lo lắng về những rủi ro như sự phức tạp hóa tăng lên của hệ thống.
Chính Vitalik lưu ý rằng đây là một kế hoạch dài hạn và có thể mất nhiều năm để thực hiện. Hiện tại, Ethereum đang tập trung vào các nâng cấp khác (như nâng cấp Pectra vào ngày 7 tháng 5, tối ưu hóa lớp 2 và trải nghiệm người dùng), vì vậy việc chuyển đổi RISC-V vẫn còn rất xa — không có dự kiến gì sẽ diễn ra sớm.
Lu Xun từng nói, “Học y không thể cứu vớt nhân dân Trung Quốc.” Bởi khi tinh thần tê liệt, các biện pháp vật lý là vô nghĩa.
Ethereum có thể đang đối mặt với một tình huống tương tự.
Có khả thi để giải quyết các vấn đề về hiệu suất từ góc độ kỹ thuật không? Nếu RISC-V được áp dụng, nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đối với Ethereum?
Cuối cùng, Ethereum hiện tại là một hệ sinh thái lớn trị giá 400 tỷ đô la (vốn hóa thị trường ETH khoảng 189 tỷ đô la, cộng thêm giá trị tài sản bị khóa). Thực hiện một cuộc phẫu thuật lớn như vậy đòi hỏi sự cẩn thận cực kỳ.
Đầu tiên, hãy xem xét những lợi ích chính của việc chuyển sang RISC-V. Sự thay đổi lớn nhất sẽ là Ethereum trở nên nhanh hơn rất nhiều. Hiện tại, Ethereum thường bị tắc nghẽn vào những thời điểm cao điểm - như trong thời kỳ điên cuồng về NFT khi mọi người đang hối hả mua hình đại diện, gây ra sự trì hoãn giao dịch và phí gas tăng vọt. Không có gì ngạc nhiên khi nó nhận danh hiệu “chuỗi quý tộc”.
Trong tương lai, việc áp dụng RISC-V cũng có thể khiến Ethereum cạnh tranh hơn. Các chuỗi khối Layer 1 khác như Solana, nổi tiếng với tốc độ, đã thu hút nhiều người dùng. Nếu Ethereum tích hợp RISC-V và điều chỉnh với công nghệ chính thống, nhà phát triển sẽ dễ dàng xây dựng các ứng dụng phi tập trung (DApps) mới, điều này có thể thu hút thêm người dùng đến nền tảng.
Từ quan điểm của Vitalik, mục tiêu của anh ấy có lẽ là đảm bảo rằng Ethereum không chỉ dùng được ngay bây giờ mà còn vượt trội trong nhiều thập kỷ tới. Tuy nhiên, chuyển sang RISC-V không phải là không rủi ro. Một số hợp đồng thông minh cũ có thể không tương thích với RISC-V, đòi hỏi phải có biện pháp khắc phục. Người khác lo lắng rằng mặc dù RISC-V nhanh, nó có thể không hoàn toàn phù hợp với nhu cầu của Ethereum, có thể làm phức tạp hệ thống hoặc thậm chí ảnh hưởng đến các giải pháp mở rộng hiện tại như Rollups.
Một thách thức khác là độ dốc học tập cho các nhà phát triển. Những người quen thuộc với việc viết hợp đồng thông minh cho EVM sẽ cần phải học cách sử dụng công cụ và phương pháp mới. Một số người có thể thấy việc chuyển đổi này rườm rà và phản đối sự thay đổi.
Cộng đồng chia rẽ về đề xuất này. Những người ủng hộ coi đó là một bước quan trọng hướng tới một nền tảng Ethereum nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn. Những người chống đối cho rằng rủi ro quá cao và tối ưu hóa EVM hiện tại có thể là một cách tiếp cận tốt hơn.
Đối với những người nắm giữ ETH và dần dần trở thành “Ethereum maximalists” mặc cả, họ hi vọng tầm nhìn của Vitalik sẽ cải thiện Ethereum — và có thể tăng giá ETH. Nhưng hãy thật thà: việc nâng cấp kỹ thuật không luôn dịch chuyển sang biến động giá. Thị trường thường di chuyển dựa trên tâm lý hơn là cơ bản.
Tuy nhiên, ý tưởng RISC-V rất hấp dẫn—nó cho thấy Ethereum vẫn đang tiến lên phía trước. Nếu bạn quan tâm đến ETH, đây là điều đáng để theo dõi. Ai biết được? Có thể sẽ có những bất ngờ dễ chịu đang chờ đợi.
Là một biên tập viên, cập nhật những câu chuyện và công nghệ tiên tiến là điều không thể thiếu.
Ví dụ, blog kỹ thuật của Vitalik thường chia sẻ quan điểm kỹ thuật nghiêm túc và chuyên sâu, nhanh chóng trở thành tài liệu cho phương tiện truyền thông.
Tuy nhiên, tiếp xúc với những ý tưởng này là một việc—hiểu được chúng là một việc khác.
Một vài ngày trước, nhà sáng lập Ethereum Vitalik đề xuất một ý tưởng táo bạo - thay thế thành phần cốt lõi của Ethereum, máy ảo Ethereum (EVM), bằng một cái gọi là RISC-V.
Cộng đồng Twitter về tiền điện tử nói tiếng Anh đã thảo luận rộng rãi về chủ đề này, nhưng cộng đồng nói tiếng Trung dường như ít quan tâm hơn đến những chi tiết kỹ thuật cứng rắn như vậy.
Cuối cùng, hiệu suất giá của ETH đã không đạt được những gì mong đợi, và đồng thuận là “cải tiến kỹ thuật sẽ không cứu vãn được những người ủng hộ ETH tối đa.”
Nhưng với sự tò mò và hi vọng nhỏ nhoi về việc cứu vớt ETH đã chôn sâu trong danh mục của tôi, tôi đã xem xét kỹ hơn đề xuất RISC-V của Vitalik và cố gắng giải thích nó bằng ngôn ngữ đơn giản - những gì nó đòi hỏi và tiềm năng tác động của nó.
Chỉ trong trường hợp bạn vẫn quan tâm đến các diễn biến liên quan đến ETH.
Đầu tiên, một số thông tin cơ bản.
Ethereum là một nền tảng blockchain, tương tự như một “siêu máy tính” phi tập trung. Nó chạy các hợp đồng thông minh—các chương trình tự thực hiện được sử dụng cho ứng dụng DeFi, giao dịch NFT, và nhiều hơn nữa.
Điểm then chốt là hợp đồng thông minh của Ethereum chạy trên cái gọi là EVM (Máy ảo Ethereum).
EVM hoạt động như một trình phiên dịch, dịch mã được viết bởi các nhà phát triển (ví dụ, hợp đồng thông minh trong Solidity) thành các hướng dẫn (bytecode) mà Ethereum có thể thực thi.
Cài đặt này đã hoạt động tốt và hiện vẫn đang chạy mượt mà.
Nhưng EVM gặp vấn đề: đó là một hệ thống tùy chỉnh không hoàn toàn tương thích với ngôn ngữ máy tính chính, dẫn đến hiệu suất kém, đặc biệt khi xử lý các nhiệm vụ phức tạp.
Vậy, RISC-V liên quan gì đến điều này?
RISC-V (đọc là “risk-five”) là một kiến trúc tập lệnh máy tính mã nguồn mở (ISA), tương tự như một “tiêu chuẩn ngôn ngữ” cho máy tính.
Được phát triển bởi Đại học California, Berkeley vào năm 2010, hiện nay nó được sử dụng rộng rãi trong vi xử lý cho điện thoại thông minh, laptop, cảm biến và các thiết bị khác. Khác với vi xử lý truyền thống của Intel hoặc ARM (sử dụng bộ chỉ thị độc quyền), RISC-V hoàn toàn mã nguồn mở - bất kỳ ai cũng có thể sử dụng nó để thiết kế vi xử lý, khiến nó trở thành “Linux của phần cứng.”
(Nguồn ảnh: CSDN)
Bạn có thể tự hỏi: ISA tập trung vào phần cứng này liên quan gì đến Ethereum? Tại sao Vitalik quan tâm đến RISC-V?
Đơn giản, RISC-V có thể giải quyết nhiều vấn đề của EVM. Như đã đề cập trước đó, EVM là một “người phiên dịch,” nhưng “tiếng lóng” của nó đã lỗi thời và không tương thích với các ngôn ngữ máy tính chính thống, đòi hỏi việc dịch cồng kềnh mỗi khi một hợp đồng thông minh chạy, dẫn đến sự không hiệu quả.
RISC-V, on the other hand, is a modern “universal language” already adopted by many devices, with mature tools and technologies. If Ethereum could write smart contracts directly in RISC-V, it would eliminate the need for translation, greatly improving efficiency.
Cụ thể, RISC-V có thể được áp dụng cho “lớp thực thi” của Ethereum.
Lớp thực thi là gì? Đó là “bộ máy chính” chạy các hợp đồng thông minh trên Ethereum. Ý tưởng của Vitalik là thay thế bộ máy cũ EVM bằng một bộ máy RISC-V mới, cho phép các hợp đồng thông minh chạy trực tiếp trên RISC-V.
Trong bài đăng trên blog ngày 20 tháng 4 năm 2025, anh ấy đã đề cập rằng việc thay thế này có thể cải thiện hiệu suất thực thi của Ethereum lên đến 100 lần.
Ngoài ra, RISC-V cung cấp hỗ trợ tốt hơn cho ZK (bằng chứng không cần biết), làm cho nó đặc biệt phù hợp cho việc mở rộng Ethereum (ví dụ, trong zk-Rollups).
Tuy nhiên, ý tưởng này vẫn chỉ là một “đề xuất”—nó chỉ được đưa ra vài ngày trước đây.
Cộng đồng vừa mới bắt đầu thảo luận về vấn đề này. Một số người coi đó là một bước tiến lớn, trong khi người khác lo lắng về những rủi ro như sự phức tạp hóa tăng lên của hệ thống.
Chính Vitalik lưu ý rằng đây là một kế hoạch dài hạn và có thể mất nhiều năm để thực hiện. Hiện tại, Ethereum đang tập trung vào các nâng cấp khác (như nâng cấp Pectra vào ngày 7 tháng 5, tối ưu hóa lớp 2 và trải nghiệm người dùng), vì vậy việc chuyển đổi RISC-V vẫn còn rất xa — không có dự kiến gì sẽ diễn ra sớm.
Lu Xun từng nói, “Học y không thể cứu vớt nhân dân Trung Quốc.” Bởi khi tinh thần tê liệt, các biện pháp vật lý là vô nghĩa.
Ethereum có thể đang đối mặt với một tình huống tương tự.
Có khả thi để giải quyết các vấn đề về hiệu suất từ góc độ kỹ thuật không? Nếu RISC-V được áp dụng, nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đối với Ethereum?
Cuối cùng, Ethereum hiện tại là một hệ sinh thái lớn trị giá 400 tỷ đô la (vốn hóa thị trường ETH khoảng 189 tỷ đô la, cộng thêm giá trị tài sản bị khóa). Thực hiện một cuộc phẫu thuật lớn như vậy đòi hỏi sự cẩn thận cực kỳ.
Đầu tiên, hãy xem xét những lợi ích chính của việc chuyển sang RISC-V. Sự thay đổi lớn nhất sẽ là Ethereum trở nên nhanh hơn rất nhiều. Hiện tại, Ethereum thường bị tắc nghẽn vào những thời điểm cao điểm - như trong thời kỳ điên cuồng về NFT khi mọi người đang hối hả mua hình đại diện, gây ra sự trì hoãn giao dịch và phí gas tăng vọt. Không có gì ngạc nhiên khi nó nhận danh hiệu “chuỗi quý tộc”.
Trong tương lai, việc áp dụng RISC-V cũng có thể khiến Ethereum cạnh tranh hơn. Các chuỗi khối Layer 1 khác như Solana, nổi tiếng với tốc độ, đã thu hút nhiều người dùng. Nếu Ethereum tích hợp RISC-V và điều chỉnh với công nghệ chính thống, nhà phát triển sẽ dễ dàng xây dựng các ứng dụng phi tập trung (DApps) mới, điều này có thể thu hút thêm người dùng đến nền tảng.
Từ quan điểm của Vitalik, mục tiêu của anh ấy có lẽ là đảm bảo rằng Ethereum không chỉ dùng được ngay bây giờ mà còn vượt trội trong nhiều thập kỷ tới. Tuy nhiên, chuyển sang RISC-V không phải là không rủi ro. Một số hợp đồng thông minh cũ có thể không tương thích với RISC-V, đòi hỏi phải có biện pháp khắc phục. Người khác lo lắng rằng mặc dù RISC-V nhanh, nó có thể không hoàn toàn phù hợp với nhu cầu của Ethereum, có thể làm phức tạp hệ thống hoặc thậm chí ảnh hưởng đến các giải pháp mở rộng hiện tại như Rollups.
Một thách thức khác là độ dốc học tập cho các nhà phát triển. Những người quen thuộc với việc viết hợp đồng thông minh cho EVM sẽ cần phải học cách sử dụng công cụ và phương pháp mới. Một số người có thể thấy việc chuyển đổi này rườm rà và phản đối sự thay đổi.
Cộng đồng chia rẽ về đề xuất này. Những người ủng hộ coi đó là một bước quan trọng hướng tới một nền tảng Ethereum nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn. Những người chống đối cho rằng rủi ro quá cao và tối ưu hóa EVM hiện tại có thể là một cách tiếp cận tốt hơn.
Đối với những người nắm giữ ETH và dần dần trở thành “Ethereum maximalists” mặc cả, họ hi vọng tầm nhìn của Vitalik sẽ cải thiện Ethereum — và có thể tăng giá ETH. Nhưng hãy thật thà: việc nâng cấp kỹ thuật không luôn dịch chuyển sang biến động giá. Thị trường thường di chuyển dựa trên tâm lý hơn là cơ bản.
Tuy nhiên, ý tưởng RISC-V rất hấp dẫn—nó cho thấy Ethereum vẫn đang tiến lên phía trước. Nếu bạn quan tâm đến ETH, đây là điều đáng để theo dõi. Ai biết được? Có thể sẽ có những bất ngờ dễ chịu đang chờ đợi.